سومین جشنواره خاطرهنویسی کتابداران و اعضاء
سومین جشنواره خاطرهنویسی کتابداران و اعضاء
تقویم اجرایی:
§ مهلت ارسال آثار: 10 دی
§ برگزاری اختتامیه و تقدیر از برگزیدگان: دهه مبارک فجر(همزمان با چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران)
موضوعات:
§ کتابداران
1. کتابدار و کودک؛
2. ارزشمندترین تجربه کاری؛
3. اهدای کتاب؛
4. کتابدار و دنیای مجازی؛
5. کتابدار و خانواده؛
6. نقش کتابدار در تغییر تصمیمات و سبک زندگی اعضاء؛
7. خاطرات من از اجرای برنامههای فرهنگی-ترویجی در کتابخانه(باهم بخوانیم، جلسات نقد و بررسی، نشست کتابخوان و ...)؛
8. ارتباط با نهاد کتابخانههای عمومی کشور؛
9. ارتباط با مخاطب.
§ اعضاء کتابخانه
1. نخستین تجربه حضور؛
2. دوستان کتابخانه؛
3. من و کتابدار؛
4. روزهای کتابخانهای من؛
5. خاطرات من از حضور در برنامههای فرهنگی-ترویجی (باهم بخوانیم، جلسات نقد و بررسی، نشست کتابخوان و ...)؛
6. ارتباط با نهاد کتابخانههای عمومی کشور.
بخش ویژه:
خاطرات سفر اربعین؛
خاطرات سفر به مشهد مقدس.
شرکت هردو گروه(کتابداران و اعضاء) در بخش ویژه امکانپذیر است.
مقررات:
§ امکان شرکت کلیه کتابداران اعم شاغل در کتابخانههای تحت پوشش نهاد کتابخانههای عمومی کشور، کانونهای عالی مساجد، مدارس، شهرداری، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ... وجود دارد؛
§ آثار ارسالی نباید قبل از این در جشنواره یا مسابقه دیگری شرکت داده شده باشد؛
§ با توجه به دورة قبلی جشنواره خاطرهنویسی، خاطرات ارسالی این دوره مربوط به سال 94 به بعد باشد؛
§ آثار ارسالی باید در یک برگه A4 تایپ و ارسال شود؛
§ فایل متون باید در قالب Word و فونت Nazanin 12 ارسال شود؛
§ آثار ارسالی مشتمل بر نام نویسنده، مشخصات فردی و اطلاعات تماس باشد؛
§ هر شرکتکننده میتواند حداکثر با ارسال 3 اثر در این بخش شرکت کند؛
§ دبیرخانه جشنواره مجاز است از آثار ارسالی به صور مختلف و در رسانه های عمومی استفاده کند.
جوایز برگزیدگان:
§ در هر موضوع یک نفر برگزیده 2 نفر شایسته تقدیر
1. برگزیدگان(15 نفر): تندیس نهاد، 5 میلیون ریال
2. شایستگان تقدیر(30 نفر): تندیس نهاد، 3 میلیون ریال
جوایز شرکتکنندگان در بخش ویژه:
1. برگزیدگان (10 نفر) : تندیس نهاد، 2 میلیون ریال
2. شایستگان تقدیر(10 نفر) : تندیس نهاد، 1 میلیون ریال
شیوه تحویل:
§ کتابداران نهادی و مشارکتی: تحویل به ادارات شهرستان، تجمیع در ادارات کل استان و ارسال به اداره کل امور فرهنگی نهاد کتابخانههای عمومی کشور
§ کتابداران سایر ارگان ها:
1. تحویل به کتابخانههای عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانههای عمومی کشور
2. تحویل به ادارات کل کتابخانههای عمومی استانها
3. ایمیل به دبیرخانه(اداره کل امور فرهنگی)
khatereh@iranpl.ir
داوری آثار:
§ ارسال کل آثار توسط ادارات کل استانها به ستاد و داوری متمرکز از طریق هیئت داوران
§ شاخصهای انتخاب هیئت داوران:
1. دارا بودن تخصص و تجربه لازم در زمینه موضوع مسابقه؛
2. اشراف به موضوع؛
3. سابقه فعالیت و کار در موضوع نویسندگی؛
4. لحاظ نمودن شرایط خاص قشر و منطقه (شهرستان و استان) در داوری آثار.
§ شاخصهای داوری:
معیار |
امتیاز |
نثر روان و صمیمی |
25 |
برجسته بودن حوادث |
13 |
توجه به جزئیات واقعه |
18 |
داشتن ابتدا و انتها ( روایتمندی) |
12 |
خلاصه نوشتن |
12 |
سوژه داشتن ( شخصیتپردازی) |
10 |
اشاره به زمان و مکان |
10 |
جمع |
100 |
اسلوب نگارش خاطره
چیستی خاطره و خاطرهنویسی
«خاطره. [ طِ رَ / رِ ] (از ع ، اِ) اموری که بر شخص گذشته باشد و آثاری از آن در ذهن شخص مانده باشد. گذشتههای آدمی»؛ این تعریفی است که در «لغتنامة دهخدا» از «خاطره» میخوانیم و بر اساس تعریفهای موجود که برای ما هم پذیرفتنی و مقبول است؛ «خاطرهنویسی»، یکی از انواع ادبی و قالبی از نوشتار است که نویسندة آن؛ تجربههای شخصی از وقایع زندگیاش را برای خود یا به اشتراکگذاری با دیگران شرح میدهد.
خاطرهنویسی یکی از عامترین و صمیمانهترین راهها برای انتقال و حفظ احساسات اثرگذار به وسیلة نوشتن است و افراد میتوانند برای ماندگارسازی وقایع و اتفاقاتی که در زندگیشان رخ میدهد بنا به میل و انتخاب خود؛ دست به قلم شده با کمترین امکانات و سرمایه؛ لطف روزهای خوش تکرارناپذیر یا یاد و خاطرات عزیزانشان را ثبت و مانا کنند.
چرایی خاطرهنویسی
ثبت بهترین لحظههای زندگی پیش از فراموشی؛ انتقال تجربیات فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی و... به دیگران و آیندگان؛ کمک به تقویت حسها؛ کمک به بهرهگیری از تجربیات گذشته در زندگی آینده، افزایش مهارت نوشتاری و... از مهمترین علتهای نگارش خاطره هستند.
چگونگی خاطرهنویسی
1. «رعایت صمیمت زبان در خاطرهنویسی» بهگونهای که بتوانیم احساسمان را با کمترین تغییر و بیهیچ تکلف و دشواری به خواننده منتقل کنیم و صمیمیت و صداقت خود را به او اثبات کنیم؛
2. بهکارگیری «نثر صمیمی خودمانی»، استفاده از نثر خودمانی در خاطرهنویسی به این معناست که میتوانیم و بهتر است خود را بهطور تصنعی مقید به رعایت ارکان جمله یا استفاده از زبان نوشتاری نسازیم و آنگونه که مایلیم و احساس میکنیم برازندة سبک خاطرهمان و کمک به جذّابسازی آن است از این زبانها بهرهبرداری کنیم؛ توجه شود استفاده از زبان گفتاری بههیچروی به معنای مجوز استفاده از کلمات شکسته نیست و آوردن این صورت کلمات، همواره ممنوع است؛ برای نمونه حق نداریم «نان» را «نون» و «لانه» را «لونه» و شانه را «شونه» بنویسیم و در خصوص افعال مجاز نیستیم «برویم» را «بریم»، «بگوییم» را «بگیم» و «بخواهیم» را «بخوایم» بنویسیم؛
3. «برجستهسازی یا پررنگ و لعاب جلوهدادن حوادث یا اتفاقات جذابتر خاطره»؛ فرض کنید؛ خاطرات یک روز معمولی ساده که هیچ اتفاق، حادثه، موضوع خندهدار یا برانگیزانندة احساساتی در آن برایمان رخ نداده است را بهصورت خاطره نقل کنیم؛ فکر میکنید این خاطره برای چند نفر ممکن است جذاب و خواندنی به نظر برسد؟ باید بپذیریم، اگر خوشگزین باشیم و خاطرات خاص و ویژهای را برگزینیم که حاوی یک درس عبرتآموز، اتفاقی عجیب، جالب یا نامرسوم (که حال و هوای روزمرگی را تغییر دهد)، باشد؛ تعداد مخاطبان بسیار بیشتری مشتاق خواندن خاطرات ما خواهند شد؛
4.«واقعگرایی و حقیقتگویی» میدانیم که خاطره برگرفته از زندگی حقیقی و جاری ماست؛ پس تلاش میکنیم جز مواقعی که قرار است خاطراتمان را برای شرکت در یک مسابقة «خاطره، فانتزی» مشخص یا دستمایة اولیة یک داستان بازآفریدهشده از خاطرههایمان، استفاده کنیم، نکتهای جز حقیقت و آنچه روی داده را در خاطراتمان وارد نکنیم؛
5. «مشخص ساختن زمان و مکان وقوع خاطره»؛ این شماره، بیشتر در خصوص خاطرات تاریخی صدق میکند؛ اما در خاطرات روزانه هم تعیین زمان و مکان به درک مخاطب از موقعیت نویسنده و وثوق بیشتر خاطره کمک میکند؛
6. «رعایت رواننویسی و دوری از مغلق (پیچیدهنویسی) خاطره»، مخاطب (داور باشد یا خواننده) قرار نیست موقع خواندن خاطرة ما جدول مندلیف را مرور یا سودوکوهای پیچیدة ریاضی حل کند یا بارها نیازمند مراجعه به فرهنگ لغت شود؛ خاطره باید ساده، روشن (با آغاز و پایان مشخص) و روان نوشته شود.
با رعایت این نکات و یکسری ظرایف سلیقهای، میتوانیم یک خاطرة مقبول و جذّاب بنویسیم؛ اما صبر کنید، هنوز نکاتی مانده است؛ برای جذّابیت و پذیرفتنی شدن خاطره، موضوع و سوژة جذّاب نیز خیلی مهم است؛ دوستان عزیز باید به خاطر داشته باشیم، انتخاب راوی و زاویة دید مناسب نیز برای موفقیتمان در خاطرهنویسی نقش مؤثری دارد؛ خوب است تا حد امکان از «راوی سهیم در ماجرا (مشارکتکنندة فعال)» برای بیان خاطره استفاده کنید و فقط در صورتی از «راوی ناظر بر ماجرا (دانای کل)» استفاده کنید که در حال شخصیتپردازی، مونولوگ شخصیتها (گفتگو با خود) یا نشان دادن ابعاد روحی و روانی شخصیت اصلی هستید؛ البته از یاد نبریم که راوی درگیر در ماجرا هرگز نمیتواند ذهنیتها و ویژگیهای روحی خود را بیان کند و بیان عواطف و زوایای روحی تنها از زاویهدید راوی دانای کل ممکن است.
کلینگری یا نگاه جزئی و ریز به خاطره باید از هم منفک باشد و از ابتدا در خصوص شیوة نگارش (پرداخت به کلیات یا جزئیات) فکر و آن را انتخاب کنیم و تا پایان همان اسلوب آغازین را پی بگیریم.
شیوة آغاز خاطره هم موضوع مهمی است که روشهای خاص خود را دارد؛ برای نمونه با وصف یک زمان، مکان، صحنه، مقطع سنّی وقوع خاطره، وصف وضعیت هوا، ذکر یک توضیح مختصر، استفاده از یک مقدمة مرتبط و... میتوان خاطره را آغاز کرد.